Cumartesi, Mart 10, 2018

Nerden Çıktı Bu Videoklipler

Her ne kadar müzik "işitme" duyumuza hitap eden bir sanat dalı olsa da, uzun bir süredir "göresellikle desteklenmeyen" bir müzik parçasının "müzik"ten saymıyoruz.

Bir müzik parçasının tanıtımını yapmak ve satışlarını artırmak amacıyla görsel bir kalıpla desteklenmesine video klip diyoruz.

Video klip yapmanın pek çok değişik tekniği var: Bazen animasyon görüntüleri kullanılırken, bazen bir sinema filmi veya televizyon dizisinden alınma sekanslar bazen de videoya eşlik eden müzik parçasına uygun olacağı düşünülen görüntüler üst üste bindirilerek video klip yaratmak mümkün.

Bugün "sadece video klip yayınlayan televizyon kanallarının da varlığı dikkate alınacak olursa, video kliplerin müzik ve eğlence endüstrisinin artık ayrılmaz bir parçası haline geldiğini rahatlıkla söyleyebiliriz.

İlk video klibi ne zaman yapıldı?

1894 yılında müzik yapımcıları Edward B. Marks ve Joe Stern kendi yaptıkları "The Little Lost Child" şarkılarının tanıtımını yaparak satışlarını artırmak amacıyla elektrikçi George Thomas'a başvurdular. Hareketsiz durumdaki bazı imajların seri şekilde ışıktan çeirilerek "hareketli bir filmmiş" gibi gösterileceği sihirli laterna böylece ortaya çıktı. Daha sonraları "resimli şarkı" olarak tanınacak olan bu eğlence formu, müzik videolarına yani video kliplere giden yolda atılmış ilk adımdır.

Sesli sinemaya geçilmesi ve görüntülerin "sesli kaydı" gerçekleştiği andan itibaren müzikli parçaların sinemaya dahil olduğunu görüyoruz. Hatta ilk yapılan sesli filmlerin bir çoğu müzikallerden oluşmaktaydı.

Walt Disney'in ilk animasyonları hep müzik etrafında yaratılan uyarlamalardı. Bugün dahi Warner Brothers'ın çizgifilm dizileri arasında Looney Tunes ve Merrie Melodies isimleri geçmektedir. 1920'lerin sonları ve 1930'ların başlarında "o devrin meşhur" şarkılarının esas alındığı kısa filmler yapılmaya başlandı. 1940'ların ortalarına gelindiğinde müzisyen Louis Jordan kendi şarkıları için kısa filmler yaptı ve bu filmlerin bazıları bir araya getirilerek "Lookout Sister" filmi oluşturulmuştu ki müzik tarihçisi Donald Clarke bu çalışmayı "video kliplerin atası" olarak nitelendirmektedir.

Teknolojik gelişmelere paralel olarak ses ve görüntü kayıt şekilleri giderek gelişir ve çeşitlenirken müzik parçalarına minik film parçaları çekilmesi giderek yaygınlaştı ve adeta müzikal filmlerle iç içe gelişen bir sanat koluna dönüştü.

Bugünkü şekliyle "plak satışlarını artırmaya yönelik promosyon" şeklinde video kliplerin çekilip yayınlanması 1960'lı yılların ortalarından itibaren kendi sistematiklerine kavuştu.

Bugün internet ortamında hala rahatlıkla bulunabilecek 1967 tarihli iki video klip vardır ki "modern devrin video klipleri"nin bu iki videokliple başladığı kabul edilir.



The Moody Blues - Nights in White Satin


Procol Harum - A Whiter Shade of Pale

MP3 – YENİ ÇAĞIN MÜZİK FORMATI
MÜZİK ENDÜSTRİSİ VE VİDEO KLİPLER

The Beach Boys - California Dreamin' (1986)
Rolling Stones - Angie (1973)
Duran Duran - The Reflex (1984)
Zeki Müren - Bir Rüzgar Esti Felek (1967)
Emel Sayın - Sevemem Artık (1972)
Phil Collins - In The Air Tonight (1981)
Mireille Mathieu - Un Homme et Une Femme
Ömür Göksel - Bana Düğüm Attın

Neil Sedaka - One Way Ticket (1959)
Andy Williams - Speak Softly Love
Enrico Macias - Pourquoi parler d'amour
Mireille Mathieu - Un Homme et Une Femme
Neşe Karaböcek - At Kadehi Elinden
İlhan İrem - Boşver Arkadaş (1974)
Ferdi Tayfur - Merak Etme Sen
Handan Kara - Sonbahar Rüzgarları

Jeane Manson - Toi Jamais (1976)
Türkçe altyazılı
Enrico Macias - L'Oriental (1962)
Türkçe altyazılı
Tanju Okan - Koy Koy Koy (1972)
Mireille Mathieu - C'est l'amour et la vie que je te dois (1973) Türkçe altyazılı
Zeki Müren - Şarap Mahzende Yıllanır
(Orijinal gramofon kaydı)
Asu Maralman - Sevmesine Sevdi Gönül
Zeki Müren - Sevgi Yağmuru
Ferdi Özbeğen - Yağmasın Yağmur
(ŞAN KONSERİ 1984)